Hürriyet | Ekonomi | 10 Aralık 2014
Türkiye’den geçen ve geçecek tüm boru hatları, Putin’in yaptığı “Türk Akımı” açıklaması ile kritik sürece girdi. Enerji uzmanlarına sorduk: Gündemdeki projelerden hangisi Türkiye için öncelikli olmalı? Uzmanlar, Kuzey Irak, Azerbaycan ve yeni Rus hattının gelecek 10 yılın projeleri olacağına inanıyor.
Merve Erdil |
Türkiye, yıllardır hayalini kurduğu “enerji üssü” olma hedefine belki de hiç olmadığı kadar yakın gözüküyor. Lakin bir yandan da elindeki kartları iyi oynaması gerekiyor. Kuzey Irak petrolünden. Azerbaycan doğalgazına birçok proje gündemdeyken, Batı basını Türkiye için bir isim buldu bile “Pipelineistan”. Yani boru hattı diyarı. Tüm bu projeler hayata geçerse önümüz arkamız sağımız solumuz boru olacak. Fakat enerji uzmanları, Türkiye’nin kendini yalnızca bu geçiş noktası değil, bir “enerji üssü” olarak konumlandırması ve pazarlıkları iyi yapması gerektiğini vurguluyor.
Dünyanın en büyük hidrokarbon kaynaklarına sahip ülkelerin komşusu, diğer yandan en büyük tüketim merkezi olan Avrupa’nın da geçiş güzergahı üzerinde olan Türkiye, bu pozisyonu kendi avantajına çevirmeye çalışıyor. En son Putin’in açıkladığı “Türk Akımı” doğalgaz boru hattı projesi ile de elimizi güçlendirebiliriz. Bu kadar çok boru hattı projesi gündemdeyken, Türkiye için hangilerinin kazançlı ve gerçekçi gözüktüğünü enerji uzmanlarına sorduk. Enerji güvenliği uzmanı John M. Roberts, önümüzdeki on yılda Türkiye’ye gelmesi en muhtemel üç boru hattının Azerbaycan gazını taşıyacak TANAP, Kzey Irak gazını taşıyacak yeni bir boru hattı ile Rusya’dan gelecek “Türk Akımı” olduğunu söyledi. Ancak Roberts’e göre Türk akımı boru hattı Putin’in açıkladığı ölçüde gaz miktarı taşımayabilir.
İlave 20 Milyar metreküp
Mavi Akım’daki kapasite artışı ve Türk Akımı Projesi kapsamında yeni bir hat ile Rusya’dan 10 milyar metreküpe (bcm) kadar ilave gaz gelebileceğini kaydeden Roberts, “6 milyar metreküp ise TANAP ile Türkiye”ye gelecek. Kuzey Irak’tan da 2018 yılına kadar 4-5 milyar metkeküp gaz gelebilir. Böylece Türkiye’nin önümüzdeki 10 yıl içerisinde aldığı doğalgaz miktarını 20 bcm’e kadar artırma imkanı var. Buradaki esas soru Türkiye fiyat pazarlığında ne kadar iyi olacak” dedi.
Türk Akımı daha çok tartışılır
Bosphorus Energy Club İcra Kurulu Başkanı Mehmet Öğütçü, Türkiye için öncelikli projelerin TANAP ve Kürt gazı olduğunu vurgulayarak, “TANAP için yatırım kararı alındı ve kontratları var. Rusya’nın Türk Akımı projesi ise bir öneri, henüz bir garantisi yok. 50 milyar metreküp gibi bir miktarın Türkiye üzerinden Avrupa’ya götürülmesi daha çok tartışılır. Bu süreçte Kürt gazının Türkiye’ye gelişini hatırlatmak gerekiyor” diye konuştu.